Gweithrediaeth economaidd

Gallwch chi ddefnyddio eich grym economaidd i wneud newid drwy foicotio cwmnïau a sefydliadau i roi pwysau arnyn nhw i newid eu hymddygiad, neu wobrwyo cwmnïau a sefydliadau drwy nawdd a chyfryngau cymdeithasol cadarnhaol.

Mae boicotio, a gwneud dewisiadau am eich prynwriaeth, beth rydych chi’n ei brynu a ble rydych chi’n rhoi eich arian, yn ffyrdd pwerus o ddadlau dros newid a rhoi eich arian ar eich gair. Gwariwch eich ceiniogau’n ddoeth ac annog pobl eraill i wneud yr un fath.

Mae ymgyrchu economaidd, a elwir hefyd yn brotest economaidd neu’n ymgyrchu gan ddefnyddwyr, yn cyfeirio at weithredoedd bwriadol gan unigolion, sefydliadau neu gymunedau i ddylanwadu ar newid gwleidyddol drwy ddulliau economaidd. Mae'r math hwn o ymgyrchu yn defnyddio pŵer economaidd i fynd i'r afael â materion cymdeithasol a gwleidyddol, gan dargedu corfforaethau, llywodraethau neu ddiwydiannau penodol yn aml. Mae ymgyrchu economaidd yn cwmpasu ystod eang o dactegau, gan gynnwys boicotiau, ymgyrchoedd gwaredu, ymgyrchu gan gyfranddalwyr, a phrynwriaeth foesegol.

Canlyniadau economaidd

Un o'r ffyrdd mwyaf uniongyrchol y gall ymgyrchu economaidd effeithio ar newid gwleidyddol yw trwy dargedu buddiannau ariannol sefydliadau neu endidau sy'n cyfrannu at neu'n parhau arferion niweidiol. Er enghraifft, gall boicotiau ac ymgyrchoedd gwaredu roi pwysau ar gwmnïau i newid eu polisïau neu eu harferion sy’n ymwneud â hawliau llafur, cynaliadwyedd amgylcheddol, neu hawliau dynol. Drwy atal cymorth ariannol, gall ymgyrchwyr gymell corfforaethau i fabwysiadu ymddygiad sy’n fwy cyfrifol yn gymdeithasol neu wynebu canlyniadau economaidd.

Llwyddiant ymgyrchu economaidd yn y 2000au

Ymgyrch Slafdai Nike (1990s–2000s): Ar ddiwedd y 1990au a dechrau’r 2000au, lansiodd nifer o grwpiau hawliau dynol ac eiriolaeth llafur ymgyrchoedd yn targedu Nike a chorfforaethau amlwladol eraill a oedd yn cael eu cyhuddo o ddefnyddio llafur ‘slafdai’ mewn gwledydd sy’n datblygu. Roedd yr ymgyrchoedd hyn yn tynnu sylw at amodau gwaith gwael, cyflogau isel, ac achosion o lafur plant mewn ffatrïoedd yn cynhyrchu nwyddau Nike. Drwy bwysau parhaus gan ymgyrchwyr, gan gynnwys boicotiau, protestiadau ac ymgyrchoedd yn y cyfryngau, dechreuodd Nike a chwmnïau eraill roi mesurau ar waith i wella amodau gwaith a chynyddu tryloywder yn eu cadwyni cyflenwi.

Y Mudiad Masnach Deg Enillodd y mudiad Masnach Deg fomentwm yn y 2000au, gan ddadlau dros gyflogau teg, amodau gwaith dyngarol, a chynaliadwyedd amgylcheddol mewn masnach fyd-eang. Daeth rhaglenni ardystio Masnach Deg, fel Fair Trade USA and Fairtrade International i’r amlwg i hyrwyddo arferion caffael moesegol a sicrhau bod cynhyrchwyr mewn gwledydd sy’n datblygu yn cael eu talu’n deg am eu nwyddau.

Sut i weithredu